Van trauma tot duurzaam functieherstel

Jacques Baart

• Opvang van trauma-patiënt en eerste hulp bij trauma
• Als het dan toch misgaat: Autotransplantatie?

Martin Trope (USA)

• Kroonfracturen: kansen voor de pulpa
• Avulsie: de uitgeslagen tand

Michiel de Cleen

• Wortelfracturen van begin tot eind
• Luxatie: de verplaatste tand

Marga Ree

• Het gebruik van nieuwe biokeramische materialen bij tandletsels
• Follow-up na trauma: endodontische en restauratieve aspecten

• 
• 
• 
• 
• 

Een update van uw kennis over de meest voorkomende vormen van tandletsel.

Tandletsels komen vrij vaak voor. Ook in uw praktijk. Bijna een kwart van alle twaalfjarigen heeft op die leeftijd een beschadiging van één of meer van de blijvende gebitselementen opgelopen! Maar omdat tandletsels zich onverwacht en in veel verschillende gedaantes voordoen, is het voor de tandarts lastig om ervaring in de diagnostiek en behandeling ervan op te doen.

Diagnostiek en behandeling gaan hand in hand. Wat is er gebeurd? Wat is de schade aan pulpa en parodontium? Zijn er bijkomende letsels? Moet ik nu iets doen? Of is het beter om af te wachten? Doe ik wel het juiste? Allemaal vragen die bij het eerste bezoek gesteld en beantwoord moeten worden.

• 
• 
• 
• 

Jacques Baart, Marga Ree, Michiel de Cleen en Martin Trope (VS) laten aan de hand van talrijke praktijkvoorbeelden zien dat de eerste hulp bij tandletsel goed en betrouwbaar in de algemene praktijk kan worden uitgevoerd. Of het nu gaat om een kroonfractuur, luxatie of avulsie; de tandarts is bij uitstek de aangewezen persoon voor deze eerste stap. Daarna kan in alle rust de behandeling worden gepland, al dan niet in overleg met kaakchirurg, orthodontist of endodontoloog.

Soms presenteren zich pas na jaren complicaties, bijvoorbeeld een verkleuring van de tandkroon of resorptie van de wortel. Sommige van die complicaties vergen een ingrijpende aanpassing van het behandelplan. Een belangrijk onderwerp tijdens dit congres is dan ook de prognose op de korte en lange termijn, zodat teleurstellingen voorkomen worden.

Recente ontwikkelingen op het gebied van weefselregeneratie en tandheelkundige (vul)materialen hebben een duidelijke positieve weerslag op de behandeling van het getraumatiseerde gebitselement. Vier ervaren sprekers, met samen meer dan honderd jaar ervaring in de diagnostiek en behandeling van alle aspecten van tandletsel, tonen u de laatste stand van zaken. Deze congresdag geeft u een goede kennis-update over tandletsel.

Vier sprekers - Acht lezingen

• 08.45 - 09.25
  Ontvangst met koffie en thee
  
  
• 09.25 - 09.30
  Opening van de congresdag - Paul Kalker
  
  
• 09.30 - 09.45
  Inleiding congresprogramma - Jacques Baart
  
  
• 09.45 - 10.15
  Opvang van trauma-patiënt en eerste hulp bij trauma - Jacques Baart
  
  
• 10.15 - 10.55
  Kroonfracturen: kansen voor de pulpa (lezing in het Engels) - Martin Trope
  
  
• 10.55 - 11.25
  Koffiepauze
  
  
• 11.25 - 12.05
  Wortelfracturen van begin tot eind - Michiel de Cleen
  
  
• 12.05 - 12.45
  Het gebruik van nieuwe biokeramische materialen bij tandletsels - Marga Ree
  
  
• 12.45 - 13.45
  Lunch
  
  
• 13.45 - 14.25
  Luxatie: de verplaatste tand - Michiel de Cleen
  
  
• 14.25 - 15.25
  Avulsie: de uitgeslagen tand (lezing in het Engels) - Martin Trope
  
  
• 15.25 - 15.55
  Theepauze
  
  
• 15.55 - 16.35
  Follow-up na trauma: endodontische en restauratieve aspecten - Marga Ree
  
  
• 16.35 - 17.05
  Als het dan toch misgaat: Autotransplantatie? - Jacques Baart
  
  
• 17.05 - 17.10
  Afsluiting van de congresda - Paul Kalker
  
  
• 17.10 - 18.00
  Borrel
  
  

Opvang van trauma-patiënt en eerste hulp bij trauma

Een ongeluk komt nooit alleen. Ongeveer 10% van de patiëntjes (het zijn bijna altijd kinderen en pubers) met dento-alveolair letsel heeft ook een hersenbeschadiging. In ongeveer 3% van de gevallen is ook sprake van een kaakfractuur (een casus zal dit illustreren). De eerste opvang is gericht op een vrije luchtweg en de ademhaling, dan de circulatie en tot slot de hersenfunctie. Gaat het goed met de patiënt? Doe een zorgvuldige anamnese maar beperk de behandeling in dit stadium tot het hoogst noodzakelijke en vertel uiterst beperkt over de uiteindelijke prognose. Verzorg de weke delen van de verwonding na inspectie, palpatie en eventuele wekedelen röntgenfoto. Alles goed documenteren en eventueel fotografisch vastleggen. Na ongeveer 5-7 dagen ziet u patiënt en ouders terug. Het is dan vroeg genoeg om te spreken over prognose, vervolgbehandeling e.d. Deze lezing leert u alle essentiële stappen die u moet volgen bij de opvang van trauma patiënten.

Leerdoelen

Na deze lezing:

• kunt u aangeven welke volgorde wordt gevolgd bij het onderzoek van een patiënt direct na een aangezichtstrauma
• weet u in welk percentage van de dento-alveolaire traumata er een verdenking is op kindermishandeling inclusief verwaarlozing
• weet u welke twee diagnoses de slechtste prognose hebben voor de getroffen tand
• weet u of het goed of fout is om routinematig antibioticum- en tetanusprofylaxe te geven na een dento-alveolair trauma met weke delen verwondingen

Als het dan toch misgaat: Autotransplantatie?

Niet alle dento-alveolaire letsels lopen goed af. Bij avulsie en intrusie-luxatie is de prognose vaak matig tot slecht. Een late repositie van een uitgeslagen tand bij een kind in de groei leidt vaak tot ankylose en endodontische ellende. Dat zelfde geldt voor intrusie-luxatie. Ook hier is sprake van een avitale pulpa en aanzienlijke schade van het parodontale membraan. Hou de behandeling eenvoudig en wees helder in uw mededelingen over de vooruitzichten van de tand. Weet dat voortgaande ontsteking, ankylose en een apexresectie leiden tot nog meer botverlies wat een autotransplantatie, orthodontie of een implantaat in de weg zit. Zorg bijtijds voor 2de mening consulten bij een orthodontist of een kaakchirurg over de mogelijkheden van orthodontie of autotransplantatie. In de voordracht worden enkele patiënten getoond bij wie na een trauma een autotransplantatie van een premolaar naar het bovenfront heeft plaatsgevonden. Ook wordt getoond hoe een botopbouw met kinbot naar het bovenfront plaats vindt alvorens te kunnen autotransplanteren.

Leerdoelen

Na deze lezing:

• Kunt u vier voorwaarden noemen voor een gunstig acceptorgebied bij autotransplantatie
• Kunt u vier voorwaarden noemen waaraan een donorelement moet voldoen bij een autotransplantatie
• Weet u wie bepaalt welk element het meest geschikt is voor autotransplantatie naar het bovenfont
• Weet u waarom een premolaar na autotransplantatie gemakkelijk is om te bouwen tot centrale bovensnijtand

Kroonfracturen: kansen voor de pulpa (lezing in het Engels)

Van alle tandletsels komt de kroonfractuur het meeste voor: twee-derde van alle tandletsels betreft een fractuur van de tandkroon. Hierdoor kan de pulpa al dan niet zijn blootgelegd. De behandeling moet zijn gericht op behoud van de pulpa vitaliteit. Hierbij was van oudsher een belangrijke rol weggelegd voor calciumhydroxide bevattende pasta's en cementen. De vraag is of met moderne adhesieve technieken en/of MTA (mineraltrioxideaggregate) betere resultaten kunnen worden behaald. Hoe gebruiken we moderne inzichten en materialen het best om de pulpa te laten overleven?

Leerdoelen

Na deze lezing:

• Weet u het verschil in prognose tussen ongecompliceerde en gecompliceerde kroonfracturen
• Kent u het indicatiegebied van calciumhydroxide bij de behandeling van (on)gecompliceerde kroonfracturen
• Kunt u een goede keuze maken tussen de verschillende wondverbanden

Avulsie: de uitgeslagen tand (lezing in het Engels)

Niets spreekt zo tot de verbeelding van patiënt en tandarts als het succesvol terugplaatsen van een uitgeslagen tand. Maar complicaties liggen op de loer: ontstekings- en vervangingsresorptie komen vaak voor. In deze lezing ligt de nadruk op hoe te handelen om de kans op resorptie zo klein mogelijk te maken. Van het bewaren van de uitgeslagen tand tot aan een wortelkanaalbehandeling. Aan de hand van eigen onderzoek laat Martin Trope zien dat met een gerichte medicamenteuze aanpak de kans op herstel gunstig kan worden beïnvloed.

Leerdoelen

Na deze lezing:

• Kent u het belang van de duur van de extraorale periode en de keuze van het bewaarmedium op de prognose van de uitgeslagen tand
• Kunt u de verschillende vormen van wortelresorptie herkennen en benoemen
• Weet u hoe de genezing van pulpa en parodontium gunstig zijn te beïnvloeden

Wortelfracturen van begin tot eind

Wortelfracturen in het apicale en middelste deel van de wortel genezen meestal goed en snel. Maar hoe kunnen we die genezing beïnvloeden en hoe moeten we handelen als genezing uitblijft? In deze lezing zal allereerst worden stilgestaan bij de röntgendiagnostiek van wortelfracturen; duidelijk zal worden dat één enkele intraorale röntgenfoto meestal niet volstaat, maar wat is de toegevoegde waarde van een cbct-opname? Daarna komen behandeling en prognose aan de orde: spalken of niet? En hoe lang dan? Allemaal vragen die aan de hand van casuïstiek uit de eigen praktijk beantwoord zullen worden. Kortom: wortelfracturen van begin tot eind.

Leerdoelen

Na deze lezing:

• Kunt u de kans op pulpanecrose na een wortelfractuur goed inschatten
• Kent u de vier verschillende manieren van genezing van een wortelfractuur
• Weet u hoe te handelen in geval van pulpanecrose na wortelfractuur

Luxatie: de verplaatste tand

Zeker bij jonge kinderen komen luxaties nogal eens voor: de tand is naar boven, beneden, naar voren of naar achteren verplaatst. Duidelijk is dat hierbij zowel de pulpa als het parodontium schade hebben oplopen. Echter hoe groot is die schade en hoe beïnvloedt die de prognose? De pulpa kan zo’n verplaatsing overleven, maar op de lange termijn kan obliteratie van de pulpaholte optreden. Moeten we dan snel ingrijpen of kunnen we gerust afwachten? Wat is het belang van een verkleuring van de kroon en hoe zit het met de kansen op wortelresorptie? In deze lezing ligt de nadruk op de gevolgen van luxaties, maar niet nadat eerst wordt stilgestaan bij de diagnostiek en de behandeling van de verplaatste tand.

Leerdoelen

Na deze lezing:

• Kent u de invloed van mate van wortelafvorming op de prognose na luxatie
• Kunt u de kans op pulpanecrose na obliteratie inschatten
• Weet u wanneer en hoe een wortelkanaalbehandeling na luxatie wordt uitgevoerd

Het gebruik van nieuwe biokeramische materialen bij tandletsels

Tandletsels waarbij de pulpa is betrokken vereisen het gebruik van biocompatibele en hermetische afsluitende materialen. Mineral Trioxide Aggregate, (MTA) geldt als het materiaal van keuze als wonderverband bij een pulpotomie of het vullen van een element met een wijd open apex. Het materiaal is niet gevoelig voor vocht en sluit hermetisch af, mede door zijn bioactieve werking. MTA wordt omschreven als een eerste generatie biokeramisch materiaal. Het heeft veel voordelen, maar kent ook wat nadelen. Daarom is er gezocht naar alternatieve materialen. De voor- en nadelen van deze nieuwe biokeramische producten worden uitgebreid toegelicht. Tevens zullen de verschillende toepassingen geïllustreerd worden aan de hand van een aantal klinische voorbeelden.

Leerdoelen

Na deze lezing:

• Heeft u inzicht in de eigenschappen van biokeramische materialen
• Kunt u de indicaties en klinische procedures beschrijven voor het gebruik van biokeramische cementen en putties bij vitale pulpatherapie
• Kunt u de indicaties en klinische procedures beschrijven voor het aanbrengen van een biokeramisch materiaal in een onvolgroeid element met een necrotische pulpa

Follow-up na trauma: endodontische en restauratieve aspecten

De eerste hulp bij trauma is cruciaal en in hoge mate bepalend voor de verdere prognose van het element. Hierin moeten endodontische, parodontale en restauratieve aspecten worden betrokken. Als de pulpa van een permanent onvolgroeid element necrotisch wordt stopt de dentinevorming en resteert een korte wortel met een wijd open apex en zeer dunne dentine wanden, die gemakkelijk kunnen fractureren. Daarom is na het uitvoeren van een endodontische behandeling een adequate restauratieve vervolgbehandeling, met als doel het element zoveel mogelijk te verstevigen, van het grootste belang om een goede lange termijn prognose te waarborgen. Ook kunnen de gevolgen van tandletsels zich vele jaren na het trauma openbaren. Voorbeelden hiervan zijn allerlei vormen van resorptie. In deze lezing wordt een overzicht gegeven van de mogelijke gevolgen van tandletsel op korte- en lange termijn, en een aantal aanbevelingen hoe de schade zoveel mogelijk te beperken door een gericht plan van aanpak.

Leerdoelen

Na deze lezing:

• Kunt u de klinische procedure beschrijven voor het verstevigen van een onvolgroeid element met een open apex
• Heeft u inzicht verkregen in de mogelijke gevolgen van tandletsel op lange termijn
• Kunt u de verschillende vormen van resorptie na tandletsel herkennen en een inschatting maken van de prognose

Datum en locatie

Vrijdag 30 oktober 2015, Congresgebouw Spant! Bussum. Het Spant is uitstekend bereikbaar per auto en met het openbaar vervoer. U kunt kosteloos parkeren op het parkeerterrein naast het Spant of in de buurt van het congresgebouw op straat. Kijk voor een routebeschrijving op www.spant.org.

Doelgroep en niveau

Tandartsen, Kaakchirurgen, Orthodontisten, Tandarts-endodontologen. Het niveau van het congres is afgestemd op deelnemers die als tandarts, kaakchirurg, orthodontist of tandarts-endodontoloog zeer regelmatig patiënten behandelen.

Accreditatie

De congressen van Bureau Kalker zijn door de Toetsingscommissie van de Stichting QuAT geaccrediteerd met het Q-Keurmerk. Deelname aan het congres Tandletsel van A-Z levert u 6 KRT punten op. Deelnemers aan het congres ontvangen aan het einde van de dag een persoonlijk deelnamecertificaat met daarop de accreditatie en het aantal KRT punten vermeld. Uw deelname wordt doorgegeven aan het Kwaliteitsregister Tandartsen KRT en aan het Mondzorgregister. Ook geven wij uw deelname door aan PE-Online. De Wetenschappelijke en Accreditatiecommissie (WACO) van de Nederlandse Vereniging van Orthodontisten kent dit congres 5,5 accreditatiepunten toe.

Tarief

De congresfee bedraagt € 395,- per persoon (inclusief koffie, thee, lunch, borrel en deelnamecertificaat)

• 
• 
• 
• 
• 

Deelnemen? Schrijf u dan nu in!

Ik ben niet BIG geregistreerd

Ik ben bekend met de annuleringsvoorwaarden en de Algemene Voorwaarden van Bureau Kalker.

inschrijven

• Hoofdsponsor Tandletsel:
• Co-sponsor Tandletsel: